“De cijfers over roken liegen niet.”

William Rutten (53) had als fotograaf bij tienerblad Hitkrant de grootste sterren voor zijn lens en is onder meer bekend van televisieprogramma Het perfecte plaatje. Hij zet zich in voor een Rookvrije Generatie. “De tijd van het wegstoppen en wegkijken is voorbij. De cijfers liegen niet. Tientallen mensen per dag overlijden aan de gevolgen van roken. Dat is alarmerend genoeg. En toch is roken en vapen in de media nog steeds zo zichtbaar.”

“Het rokersimago had iets stoers. Er zijn natuurlijk veel iconische foto’s van James Dean en Jack Nicholson met sigaretten gemaakt. Roken werd tot iets ultiems verheven.”

Geen haan die ernaar kraaide

“Ik heb het als fotograaf zelf ook best vaak gedaan. Zelfs voor tienerblad Hitkrant. We hebben covers geschoten van mensen met peuken in hun hand. Daar klaagde ook niemand over in die tijd. Als je dat nu zou doen, zou je aan de hoogste boom opgeknoopt worden, denk ik. Of in elk geval gecanceld. Maar in die tijd kraaide er werkelijk geen haan naar. Ik stond er ook helemaal niet bij stil, dat kinderen ernaar zouden kijken van: dit is cool. Maar dat was misschien ook omdat ik zelf niet rookte.”

“Ik heb nooit die affiniteit met roken gehad. Mijn vader was een kettingroker die de ene met de andere aanstak. Het stonk en het had voor mij niks aantrekkelijks. Maar op de foto zag het er wel lekker uit.”

William

Vapen wordt net zo verheerlijkt

“Je ziet nu natuurlijk dat vapen op dezelfde manier ook weer ultiem cool gemaakt wordt. En dat is de volgende stap naar roken. Ik heb zelf twee jonge kinderen en dan realiseer je je ineens dat die heel beïnvloedbaar zijn. Als ze die jonge influencers heel stoer met een vape zien, werkt dat natuurlijk wel nieuwsgierigheid op.”

Griezelig

“Ik zie nog steeds verschrikkelijk veel mensen om mij heen roken. De jeugd ook. Als ik autorijd, zie ik een jong iemand op de fiets met een peuk in de mond. En dan denk ik: wat zonde. Het is zo onnodig. Het zal niet alleen maar met stoer zijn te maken hebben. Op een gegeven moment gaan ze het ook echt lekker vinden. En dan wordt het pas echt griezelig. Want ja, als je er eenmaal verslaafd aan raakt, is het moeilijk om dat los te laten.”

“Het was vroeger heel gewoon om te laten zien in de media. Cowboys rookten. Dat maakte ze stoerder. Denk aan die iconische Marlboroman. De tabaksindustrie had het wel goed voor elkaar. Ze hielden het in de doofpot dat er zoveel mensen dood gingen. Nu zijn er gelukkig meer dingen bekend daarover. Een grote rookreclame, dat is nu ondenkbaar. De Marlboroman is letterlijk van z’n sokkel gevallen.“

Laat het niet zien

“We hoeven niet met het vingertje te gaan wijzen. Want dat werkt niet. Maar met de kennis van nu, heb je als fotograaf zo’n rookfoto helemaal niet meer nodig. Het roept alleen maar vragen op eigenlijk. Ik houd er echt rekening mee. Net als drank op een foto. Producten die slecht zijn voor onze jeugd, die moet je maar zoveel mogelijk achterwege laten. Als je nu terugkijkt naar die iconische foto’s van vroeger, zie je het zelf: zo stoer was het helemaal niet.”

Lees het verhaal van Olivia Lonsdale

“Ga het gesprek aan op de set.”