Kijk je in Amersfoort om je heen, dan zie je dat je op steeds meer plekken een rookvrij luchtje kan scheppen. Sinds 2021 zijn ook alle bushaltes in de gemeente rookvrij. Hans Buijtelaar, oud-wethouder mobiliteit en luchtkwaliteit in Amersfoort, zet zich in voor een Rookvrije Generatie. “We hebben deze maatregel genomen zodat ieder kind op een prettige en gezonde manier op de bus kan wachten.”
Rookvrije buschauffeurs
“Ik vind het niet gastvrij om in de rook op de bus te moeten wachten. Het is ongezond. Daarom hebben we deze maatregel genomen sinds vorig jaar. En dat had wat mij betreft nog wel eerder gemogen. We zijn eerst in gesprek gegaan met de busmaatschappij Syntus en zij hielpen mee door rookvrij-tegels bij de bushaltes te plaatsen. Alles om een signaal af te geven van: we leven hier gezond en dat doen we rookvrij zonder sigaretten. Bijzonder aandachtspunt was wel dat de buschauffeurs mee moesten werken door het goede voorbeeld geven. Want zien roken, doet roken. Dat vergt dan wel even wat gesprekken. Maar uiteindelijk zie je dat het maatschappelijke draagvlak steeds groter wordt.”
Schone lucht
“Een schone lucht, dat vinden we belangrijk. Daarom maken we plannen voor een betere luchtkwaliteit en mobiliteit. En toen dacht ik: dat is veel te beperkt. De lucht wordt door meer zaken beïnvloed, waar je direct zelf iets aan kan doen. En dan kom je automatisch bij het roken uit.”
Dat is toch van de gekke
“Als ik terugdenk aan zaken die 30 jaren geleden in het openbaar vervoer nog zo normaal waren, dan denk ik net als velen: dat is toch van de gekke. In de treinen hingen toen nog van die bakjes om je peuken in te draaien. Dat rook altijd vies. Als je het klepje eraf haalde, kwam er zo’n stank uit. En de buschauffeurs rookten gewoon nog achter het stuur. Op het moment dat je de bus instapte, moest je eerst door een rookwalm heen. Dat was nou niet echt een warm welkom. En ook gewoon slecht voor je gezondheid. Maar dat leerden we later pas. In eerste instantie dachten we dat het alleen maar stonk, maar het doet echt wat met je longen. Dat inzicht wordt nu veel breder gedragen. Logisch dat we deze omslag volop aan het maken zijn.”
Gezond leven in de stad, voor iedereen
“Verstokte rokers geven wel een reactie van: ik heb toch recht op mijn rokertje. En het is niet om ze te betuttelen, maar het gaat juist om rekening houden met andere mensen. Ik heb zelf in het ziekenhuis gewerkt op een hart-long-afdeling. En dan zie je gewoon de gevolgen. En dan is het een stuk minder vrijblijvend. Ik vind ook wel dat we als overheid de plicht hebben om daarop te wijzen en te laten zien wat het doet. We willen dat iedereen in onze stad in gezondheid kan leven.”
Rookvrij opgroeien is normaal
“Wat ik naar de volgende generatie wil uitstralen, is dat het normaal is dat je rookvrij kan opgroeien. Als je als kind met de bus naar school gaat en je ziet daar mensen in een rookomgeving, dan is het voor jou normaal om later ook sigaretten te kopen. Maar stel je eens voor wat er gebeurt als je dat allemaal niet ziet. Daarom zijn alle terreinen rondom het ziekenhuis, het dierenpark, sportclubs en het Stadhuisplein al rookvrij en daar komen alleen nog maar meer plekken bij. Zo hoop ik dat de volgende generatie daadwerkelijk rookvrij is. En niet rookvrij om dat dát het doel is, want het doel is: gezondheid. Ik wens echt iedereen een heel gezond leven toe. Daar zet ik mijn aandacht en tijd voor in. Als je niet voor gezondheid strijdt – ook niet voor de volgende generatie – waar strijd je dan wel voor? Het is voor mij de essentie van waar ik voor sta.”
Zegt het voort
“Ook andere gemeenten raken geïnspireerd en willen weten hoe ze het creëren van een rookvrije omgeving het beste kunnen aanpakken. Daar vertel ik ze graag over. Ik hoop dan ook dat deze beweging niet alleen hier in de gemeente Amersfoort blijft, maar zich verspreidt door heel Nederland. En ook daarbuiten – als ik een beetje ambitie mag uitspreken voor een gezonde Rookvrije Generatie.”
